چرا سود ۳ هزار میلیارد تومانی در سال را نادیده می‌گیریم؟
درحالی‌که سالانه بیش از ۲۰ هزار نفر در تصادفات جاده‌ای کشور جان خود را از دست می‌دهند و هزاران نفر به مصدومیت و معلولیت‌های مختلف دچار می‌شوند؛ حال آن‌که خطوط راه‌آهن در صورت فراگیر بودن در کل کشور و البته استفاده از ناوگان جدید، علاوه بر سریع بودن می‌تواند در کاهش تصادفات جاده‌ای و مرگ‌ومیر در کشور نقش بسیار مهمی داشته باشد.
بر اساس استاندارهای جهانی ایمنی راه‌آهن در سطح جهان ۲۰ برابر بیشتر از جاده است و این استاندارد در کشوری مانند ایران که مهم‌ترین علت مرگ‌ومیر در آن تصادفات جاده‌ای است، به ۶۰ برابر می‌رسد.
طبق برآوردهای شرکت راه‌آهن، ایران برای توسعه زیرساخت‌های بخش ریلی به بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش زیربنایی (خطوط ریلی) و همچنین سرمایه‌گذاری در بخش واگن و لوکوموتیو نیازمند است تا بتواند به آن چه در سند چشم‌انداز ۲۰ ساله و افق سال ۱۴۰۴ تعیین‌شده یعنی ساخت ۲۵ هزار کیلومتر راه‌آهن و تعداد مناسب واگن‌های باری، مسافربری و لوکوموتیوهای مورد نیاز برسد.
بر اساس چشم‌انداز، مسئولان برای ایجاد زیرساخت‌های مناسب در خطوط ریلی باید سالانه بیش از هزار کیلومتر خطوط راه‌آهن جدید ایجاد کنند. از سوی دیگر بیش از ۴۰ درصد ناوگان ریلی کشور ناوگانی فرسوده است و ساخت آن به ۴۰ تا ۷۰ سال پیش باز می‌گردد و نیازمند سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی برای بازسازی است و میانگین سرعت لوکوموتیوهای مسافربری در ایران ۱۲۰ تا ۱۴۰ کیلومتر بوده و این در حالی است که در اروپا ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر است.
کارشناسان بر این باورند که استفاده از خطوط ریلی صرفه‌جویی اقتصادی حدود ۳ هزار میلیارد تومانی را در سال به همراه خواهد داشت، یعنی اگر دولت در این زمینه چند سال سرمایه‌گذاری کلان انجام دهد بعد از کمتر از ۱۰ سال کل سرمایه بر خواهد گشت و این بدون در نظر گرفتن مزایای دیگری چون صرفه‌جویی کلان سوخت و کاهش آلودگی هوا خواهد بود.
بر اساس آمار بانک جهانی میزان مصرف سوخت در راه‌آهن برای حمل یک هزار تن بار ۶.۷ لیتر و در حمل‌ونقل جاده‌ای ۳۳ لیتر است. بررسی این آمار نشانگر آن است که در بخش حمل‌ونقل ریلی برای جابه‌جایی هر یک هزار تن کیلومتر بار، ۳۰ لیتر سوخت صرفه‌جویی می‌شود که با توجه به حجم کنونی جابه‌جایی بار در کشور که حدود ۱۶ میلیارد تن است، طی هر سال ۴۸۰ میلیون لیتر سوخت در کشور صرفه‌جویی می‌شود که رقم بسیار زیادی است.
مقایسه مصرف سوخت در بخش ریلی با دیگر بخش‌ها بیان‌گر آن است که حمل‌ونقل ریلی در شرایط برابر ۱۰ درصد کمتر از اتوبوس، ۳۰ درصد کمتر از مینی‌بوس، ۷۵ درصد کمتر از سواری و ۸۵ درصد کمتر از هواپیما است؛ اما با وجود همهٔ این ویژگی‌ها و مزیت‌ها، سؤال‌برانگیز است که چرا حمل‌ونقل ریلی در کشور به صورت گسترده نادیده گرفته می‌شود؛ حمل‌ونقلی که بدون توجه به آن مسیر توسعه کشور در آینده دچار چالش خواهد شد.
دیدگاهتان را بنویسید