گروه مطالعات سیاست‌گذاری و پایش فضای کسب و کار انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل ریلی و خدمات وابسته می‌کوشد با ارائه گزارش‌های آماری، تصویری شفاف از عملکرد گذشته صنعت و اثرات آن روی شاخص‌های مختلف حمل و نقل ریلی تهیه و منتشر نماید.
گزارش پیش رو شاخص‌های مهم این صنعت را در بازه 9 ماهه سال 1402 با مدت مشابه 3 سال گذشته و همچنین سه ماهه سوم سال 1402 را با 3 فصل گذشته آن مقایسه می‌کند. امید است با افزایش دقت و جامعیت تصمیمات مدیران بر مبنای آمار و اطلاعات به‌روز، شاهد بهبود و پیشرفت در صنعت حمل و نقل ریلی کشور باشیم.
تحلیل این گزارش در زیر آمده است:
- متوسط بهره‌وری ماهیانه واگن‌های باری در نُه ماهه سال جاری 6.6 درصد نسبت به مدت مشابه سال 1401 و 17.2 درصد نسبت به مدت مشابه سال 1400 اُفت داشته است. همچنین این شاخص در نُه ماهه نخست 1402، کمترین مقدار را نسبت به دوره مشابه 3 سال گذشته دارد. به‌علاوه این شاخص در پاییز سال جاری، نسبت به مدت مشابه سه فصل گذشته آن، کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است.
- شاخص‌های تناژ و تن-کیلومتر بار حمل شده در نُه ماهه سال جاری، کمترین مقدار را نسبت به مدت مشابه 3 سال گذشته دارند.
- شاخص تناژ بار ترانزیت حمل شده در نُه ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4.5 درصد افزایش و نسبت به مدت مشابه سال 1400، 18.3 درصد کاهش داشته است. شاخص تن-کیلومتر بار ترانزیت حمل شده در نُه ماهه سال جاری، نسبت به مدت مشابه سال 1401 و سال 1400 به‌ترتیب 10.6 و 51.6 درصد کاهش یافته است اما نکته امیدوار کننده در بخش ترانزیت این است که تناژ و تن-کیلومتر بار ترانزیتی حمل‌شده در فصل پاییز سال جاری، از هر یک از سه فصل قبل از آن بیشتر است. به‌طور مشخص، شاخص تناژ و تن-کیلومتر بار ترانزیتی حمل‌شده در پاییز سال جاری نسبت به تابستان سال جاری به‌ترتیب 59.2 و 78.9 درصد افزایش یافته‌است.
- در نُه ماهه نخست سال جاری، شاخص مسافر-کیلومتر جابه‌جا شده بیشترین مقدار را نسبت به مدت مشابه سال‌های گذشته دارد. اما این شاخص در پاییز سال جاری نسبت به دو فصل گذشته آن، به‌ترتیب 2 و 3.3 درصد کاهش یافته است.
- متوسط بهره‌وری ماهانه واگن‌های مسافری در نُه ماهه امسال، بیشترین مقدار را نسبت به مدت مشابه 3 سال گذشته به خود اختصاص داده‌است اما این شاخص در پاییز سال جاری نسبت به دو فصل قبل از آن به‌ترتیب 2 و 3.3 درصد کاهش داشته‌است.
- در بخش نیروی کشش نیز درصد آماده به‌کاری در نُه ماهه و فصل پاییز سال جاری، 53 درصد است. قابل توجه است که درصد آماده به‌کاری در نُه ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه 3 سال گذشته، کمترین مقدار را داراست.
- کارِنامه‌ی نامقبول نیروی کشش در کنار شیوه‌ی مدیریت بهره‌برداری شبکه ریلی باعث شده است سرعت بازرگانی واگن‌های باری با نزول پیوسته به عدد نگران کننده‌ی3.06 کیلومتر بر ساعت در نُه ماهه 1402 برسد. امید است با اعتماد حاکمیت به بخش خصوصی شاهد افزایش ناوگان لکوموتیو آماده‌به‌کار و به‌دنبال آن افزایش حمل بار و مسافر در شبکه باشیم.
