به گزارش خبرنگار دوماهنامه ندای حمل و نقل ریلی دو لکوموتیو شرکت مپنا در مسیر عقدا در ۶۰ کیلومتری اصفهان به دلیل عدم تعویض سوزن و نبود سوزن‌بان در ایستگاه از ریل خارج شد که متحمل خسارات زیادی به این دو لکوموتیو شده است.
بابک احمدی مدیرعامل شرکت مپنا در گفت‌وگوی اختصاصی با صنعت‌حمل‌ونقل آنلاین درباره این سانحه گفت:ظاهرا سوزن غلط و دستور اشتباه حرکت، عامل سانحه بود.
این خط فاقد سیستم علائمی است. ایستگاه، سوزن‌بان ندارد اما مجهز به سوزن‌های برقی است.
از بخش سیرو حرکت اجازه حرکت به لکوموتیوران داده شده اما سوزن تعویض نشده و دو لکوموتیو شرکت مپنا از ریل خارج شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت مپنا، قیمت لکوموتیوها ۱۲۰ میلیارد تومان تخمین زده شده که تقریبا غیر قابل استفاده است.
جبران خسارت چگونه امکان‌پذیر است؟
بابک احمدی درباره بیمه لکوموتیوها می‌گوید: لکوموتیوهای شرکت مپنا تخت پوشش بیمه قرار دارد. اما بیمه، کل خسارت را پرداخت و جبران نمی‌کند و راه‌آهن نیز باید بیمه پشتیبان داشته باشد. بحث عدم النفع از سیر لکوموتیو در میان است که در مدتی که لکوموتیوها در دست تعمیر است فاقد هرگونه درآمدی است.
او تاکید کرد که خسارتی که به لکوموتیو وارد شده قابل پیش‌بینی نیست و تا بررسی کارشناسان، مدت زمان تعمیر مشخص نمی‌شود. چنانچه قابل بازسازی باشد حداقل ۶ ماه زمان می برد.
سوالی در اینجا مطرح است که راه‌آهن برای جبران خسارت شرکت‌ها چه پیش‌بینی کرده است؟
سانحه‌ای پیش‌تر در مسیر قزوین-رشت رخ داد
هفته گذشته نیز در روز ۲۸ آبان در محدوده راه‌آهن نیکویه در محدوده تاکستان به سمت رشت دو قطار با هم برخورد کردند که در این برخورد تعدادی از مسافران و خدمه قطار صدمه دیدند.
میرحسن موسوی معاون مسافری راه‌آهن ضمن تشریح علت سانحه ایستگاه کوهین به خبرنگار صنعت حمل‌ونقل آنلاین گفت: در این سانحه به هیچ کدام مسافران آسیبی وارد نشده است.
قطار مسافری رشت به مشهد در ساعت ۱۹:۱۰ دقیقه با دوبل دیزل به شماره‌های ۱۵۰۷ و ۱۶۲۰ در ایستگاه راه‌آهن کوهین وارد خط مسافری شد و با واگنی که در آنجا متوقف بوده برخورد می‌کند.
موسوی معاون مسافری راه‌آهن، واژگونی ۲ واگن قطار و همچنین تعویض خط اشتباه را به صورت کامل تکذیب کرد.
در همان زمان دکتر سلطانی رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان قزوین خبر از ۲۳ مصدوم سطحی داد که در محل اقدامات درمانی روی آن‌ها انجام شد.
در این سانحه ۱۹ مصدوم توسط آمبولانس‌های اورژانس، ۱۷ مصدوم توسط اتوبوس آمبولانس و ۲ مصدوم توسط آمبولانس اورژانس به بیمارستان‌های رازی و رجایی منتقل شدند.
کارگروه فنی کوتاهی سوزن‌بانی را تایید کرد
در پی این سانحه،کارگروه افزایش سرعت قطارهای مسافری سانحه ایستگاه کوهین را بررسی کرد.
پرویز عالیوند نماینده انجمن در کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن، در مورد علل بروز این سانحه گفت: طبق بررسی‌های به عمل آمده کوتاهی سوزن‌بان در تعویض مسیر سوزن و هدایت قطار مسافری به خط معدن محرز است که منجر به برخورد آن به قطار باری گردید.
هرچند هوشیاری لکوموتیوران و کمک لکوموتیوران در اقدام زودتر به ترمز می‌توانست از شدت برخورد کم کند.
تا لحظه تنظیم این گزارش، ضد و نقیض‌های بسیاری در مورد دلیل اصلی سانحه ایستگاه کوهین گزارش شده اما ابهام دیگری به‌وجود آمده که مسئولین وزارت راه و شهرسازی، شرکت ساخت و توسعه و همچنین راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران لازم است تا پاسخگو باشند.
این ابهام به عدم تجهیز خط راه‌آهن قزوین-رشت( شمال۲) به سامانه‌های علایم ایمنی بوده و سوزن‌ها به صورت دستی تعویض می‌شوند. فقدان سیستم مذکور موجب شده تا بار اصلی ایمنی و کنترل خط بر عهده نیروی انسانی بیفتد که احتمالا ایجاد خطای بالا را محتمل کرده است.
خط آهن قزوین-رشت تنها خط بدون علائم نیست. کلیه خطوطی که درسال‌های اخیر از شرکت ساخت به راه‌آهن ج.ا.ا تحویل داده شده (راه آهن تهران – همدان ، شیراز – اصفهان ، اراک- کرمانشاه، کرمان-زاهدان فاقد سیستم علائم هستند.
تجهیز خطوط به سامانه‌های علایم ایمنی چه‌قدر هزینه دارد؟
طبق حداقل برآوردهای انجام شده هزینه سرمایه‌گذاری احداث خط قزوین-رشت تا‌کنون بیش از ۳۰۰ میلیون دلار بوده است و با وجود ۸ ایستگاه جدید به سمت رشت، هزینه علائمی کردن آن‌ها حداکثر ۸ میلیون دلار می‌باشد که با یک محاسبه ساده خواهیم دید که با ۳ درصد کل هزینه ساخت مسیر کنونی می‌توانستند این مسیر را مجهز به سیستم علائم کنند و خطر را به حداقل برسانند.
نمونه بارز و صحیح تحویل خط بافق- مشهد از سوی شرکت ساخت در زمان مهندس افشار بوده است.
این مسیر مجهز به سیستم علائمی برای بهره برداری، تحویل راه آهن ج.ا.ا شد.
