به گزارش خبرنگار دوماهنامه ندای حمل و نقل ریلی متاسفانه به دلیل مسائل اقتصادی که در کشور رخ داده و کاهش شدید ارزش ریال و به تبع آن افزایش قیمت و هزینه‌های نگهداری لوکوموتیو که بخشی از آن ریالی و بخشی از آن ارزی می‌باشد عملا وضعیت نامتعادل شدیدی در تمامی بخش‌ها ایجاد کرده است.
این عدم تعادل میان درآمد و هزینه‌های شرکت‌های مالک لکوموتیو از اواسط سال گذشته آغاز شده که بسیار شدت گرفته است.
قرارداد شرکت‌ها همیشه از ابتدای تیرماه هر سال تا ابتدای تیرماه سال بعد می باشد. میان فعالان بخش خصوصی و راه‌آهن صحبت‌های زیادی شده و مقرر شد از تاریخ ابتدای تیرماه نرخ‌ها اصلاح شود، اما این کار از سوی راه‌آهن هنوز صورت نگرفته است. مجتبی لطفی در گفتگویی که با خبرنگار ماهنامه صنعت حمل و نقل داشت سفره دل فعالان این بخش را باز کرد و دلایل امروز در خصوص وضعیت نابسامان لکوموتیو را اینگونه شرح داد:
لطفی با تاکید بر این موضوع که فعالان این بخش کاملا به این وضعیت نابسامان آگاه هستند، اظهار کرد: فعالان این بخش به افزایش قیمت‌ها آشنا هستند.
چرا ۲۲ درصد افزایش نرخ لکوموتیو؟
همه انتظار داشتند که امسال نرخ طبق فرمول شورای رقابت، افزایش بیشتری نسبت به سال‌های گذشته داشته باشد زیرا مدل، مدل cast blast یعنی مدلی که بر اساس استخراج هزینه ها است، می باشد و نرخ بر اساس هزینه ها تعیین می‌شود، وقتی هزینه‌ها تغییر می‌کند نرخ‌ها هم تغییر می‌کند اما با کمال تعجب نرخ لوکوموتیو حدود ۲۲ درصد افزایش داشت در صورتی که نرخ بخش های دیگر از جمله زیربنایی و نرخ واگن ها افزایش بیشتری نسبت به نرخ لکوموتیو داشته است.ما نمی‌گوییم نرخی که برای واگن‌ها تعیین شده زیاد است بلکه به دلیل اینکه محدودیت نداشته‌اند و یا واقع بینانه تر به موضوع نگاه کردند نرخ‌ها را بیشتر اصلاح کردند.
مالکان لکوموتیو قرارداد پیشنهادی راه آهن را امضا نکرده اند
بخش لکوموتیو با این هزینه های گزاف و روبه رشد با این نوع نرخ گذاری نمی تواند ادامه دهد. هیچ یک از مالکان لکوموتیو قراردادی که راه‌آهن فرستاد را امضا نکرده‌اند. در اردیبهشت و خرداد ماه با راه‌آهن در خصوص تعیین نرخ مذاکره کردیم و بر اساس نرخ‌گذاری آن زمان، ما نرخ ۸۲ تا ۸۳ تومان را برای هر تن کیلومتر به راه آهن پیشنهاد دادیم. گمان می کردیم راه‌آهن با توجه به افزایش قیمت‌ها با کمی اصلاحات این نرخ را بپذیرد.
نرخ باید براساس تورم شناور باشد
لطفی در ادامه بیان کرد: عددی که راه‌آهن پذیرفته بسیار پایین است.با شرایط امروز همان نرخ ۸۲ تا ۸۳ تومان هر تن کیلومتر جوابگویی مشکلات و هزینه های شرکت ها نیست.
متاسفانه افت ارزش پول ادامه پیدا کرده و ما به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که نمی‌توان نرخ را سالیانه محاسبه کرد و نرخ باید براساس تورم شناور باشد.
مدیرعامل البرز نیرو گفت: دکتر رسولی مدیرعامل راه‌آهن صحبت هایی در خصوص نرخ پویا کرده اند. نرخ باید بسته به شرایط، کاهش یا افزایش داشته باشد.
مسئولین راه آهن کاملا به شرایط سخت حاکم بر مالکان لکوموتیو آگاه هستند اما آن‌ها فقط به دنبال امضای قرارداد هستند و می گویند چند ماهی با همین نرخ کار کنید.
وقتی نرخ پیشنهادی از سوی راه‌آهن نرخ غلطی می‌باشد چرا ما باید آن قرارداد را امضا کنیم و کار را با نرخ غلط انجام دهیم؟ چرا باید پول را به جیب دیگری بریزیم و چرا باید زیر بار هزینه ها خرد شویم؟
لطفی تاکید کرد: نظر راه آهن این است که ما حدود ۶ ماه تا یک سال با ضرر کار کنیم تا راه‌آهن راه چاره را پیدا کند، حدود ۱۱ سال است که لکوموتیو به بخش خصوصی وارد شده و امسال پس از ۱۱ سال به بن بست رسیده ایم، حتی در دوره های مدیریت های قبلی که با چالش‌های بسیاری روبه‌رو بودیم وضعیت تصمیم‌گیری در مورد نرخ گذاری به این کندی نبود.
شرکت های مالک لکوموتیو عضو انجمن نامه‌ای را به راه‌آهن نوشتند و اعلام کردند که قرارداد ها را بر اساس نرخ شناور امضا می‌کنند، یعنی نرخ، هر دو ماه یا هر سه ماه ارزیابی شود پس از آن با توجه به فرمول و الگوی شورای رقابت نرخ گذاری تعیین گردد.
پیامدهای نرخ گذاری های غلط راه‌آهن
مدیرعامل شرکت البرز نیرو از پیامدهای نرخ گذاری های غلط سخن به میان آورد و تاکید کرد: اینگونه نرخ‌گذاری راه‌آهن با این قیمت پایین پیامدهای خوبی را برای بخش نخواهد داشت.
لکوموتیوها در حال مرگ هستند
متاسفانه لکوموتیوها درحال مرگ هستند، به دلیل افزایش قیمت‌ها با کاهش شدید لکوموتیو در سرویس هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی رو به رو هستیم. مالکان لکوموتیو با شرایط بسیار بدی روبه‌رو هستند.
بهترین فرصت‌ها برای راه‌آهن با توجه به مشکلات کرونایی وجود داشت. شرایط برای همه شیوه‌های حمل و نقل از جمله جاده خوب نبود اما تقاضا برای حمل بار توسط ریل بالا است و فرصت خوبی بود تا راه آهن استفاده کند.
