حضور ایستگاه راهآهن در داخل شهرها میتواند موجب تسهیل خدماترسانی به مردم شهر شود و زمانی که ایستگاه بیرون شهر باشد، مردم به مشکلات زیادی برای دسترسی دچار خواهند شد.
ایستگاههای راهآهن در کشورهای اروپایی و آسیایی مانند انگلیس، فرانسه و ژاپن در داخل شهرها قرار دارند که هنگام توسعه شهری، در چند نقطه شهر پراکنده میشوند تا مردم آن شهر مانند شهروندان تهرانی مجبور نباشند خود را از هر گوشه به ایستگاه راهآهن برسانند.
در گذشته راهآهن تمایل داشت که ایستگاهها داخل شهر نباشند اما نباید به این فکر باشیم که انجام چه کاری برای شرکت راهآهن راحتتر است، بلکه باید به راحتی و آسایش مردم فکر کرد تا مردم بتوانند در کمترین زمان به نزدیکترین ایستگاه محل سکونت خود دسترسی پیدا کنند و از طرفی با اتصال ایستگاههای مترو شیوههای دیگر حملونقل به ایستگاههای چندوجهی تبدیل شوند.
متاسفانه یکپارچه نبودن شیوههای حملونقلی در ایران در حد افراط است و شیوههای مختلف درون و برونشهری به هم متصل نیستند. به عنوان نمونه در لندن ۱۸ ایستگاه راهآهن در داخل شهر قرار دارد که هیچ کدام شامل ایستگاه مترو درونشهری نمیشود و فقط ۳۰ درصد برقی و ۷۰درصد دیگر دیزلی هستند.
بودجه ساخت ایستگاههای قطار درون شهرها از سوی دولت تامین میشود و زمین موردنیاز نیز باید از سوی شهرداری در اختیار دولت قرار گیرد. این درحالی است که شهرداریها در شهرهای مختلف جهان اصرار بسیاری بر ساخت ایستگاهها در داخل شهر دارند درنتیجه خود آنها علاوه بر حمایت از راه واگذاری زمین، کمک مالی نیز میکنند. پروژههای ایستگاهی بیش از اینکه نفع مالی برای دستگاههای متولی داشته باشد، نفع خدماترسانی به مردم دارد اما از آنجا که به کاهش تردد خودرو شخصی کمک میکند، به کاهش آلودگی هوا و کاهش سوانح رانندگی نیز کمک میکند.
توسعه قطارهای حومهای اهمیت بسیاری برای وزارت راه و شهرسازی دارد. قطارهای حومهای بیشترین لینک را با درون شهرها دارند و بر اساس بررسیهایی که در این زمینه داشتهایم باید راهآهن مانند دیگر کشورها که متولی آن هستند، توسعه آن را به عهده داشته باشد.
نگاهی به وضعیت فعلی ایستگاههای راهآهن در کشور نشان میدهد تعداد زیادی از این ایستگاهها بیرون شهرها جانمایی شدهاند و همین مسئله مورد انتقاد مسئولان و کارشناسان است. به عنوان نمونه ایستگاه راهآهن شیراز در ۱۲ کیلومتری این شهر قرار دارد و همچنین ایستگاه راهآهن تهران با وجود قرار داشتن در شهر، مورد انتقاد قرار دارد و شهردار و بسیاری از اعضای شورای شهر تهران سهم زیادی از آلودگی هوا و آلودگیهای صوتی این منطقه را به این ایستگاه میدهند و معتقدند این ایستگاه باید به خارج از تهران منتقل شود؛ سخنی که با مخالفت صددرصدی اهالی صنعت ریلی از وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راهآهن تا کارشناسان مواجه شده و آن را نظری نسنجیده میدانند.
در حالی که بسیاری از شهرهای جهان که راهآهن در آنها قدمتی چندصد ساله دارد، در حال حاضر ایستگاههای اصلی قطار را در دل خود جای دادهاند که پاریس، لندن، برلین، رم، توکیو و مسکو از جمله این شهرها هستند.
