به دنبال افزایش هزینه حملونقل دریایی، تولیدکنندگان چینی برای حمل کالاهایشان به کریدور ترانزیتی ریلی روسیه جذب شده‌اند. نکته مهم این است که این افزایش تقاضا با ظرفیت شبکه ریلی روسیه تطابق ندارد و بیشتر از آن است.
در چند ماه گذشته با توجه به اینکه شیوع ویروس کرونا تا حدی کنترل شده، حجم مبادلات تجاری بین کشورهای دنیا افزایش یافته و بنادر بسیار پر ترافیک شده‌اند. این موضوع در کنار افزایش نرخ حمل دریایی، حملونقل ریلی را بیش از پیش جذاب کرده‌است.
مقامات راه‌آهن روسیه اظهار داشته‌اند که در 9 ماهه نخست سال 2021 تعداد 782 هزار کانتینر 20 فوتی از طریق راه‌آهن این کشور جابه‌جا شده که بخش اعظمی از آن، 568 هزار کانتینر، مربوط به مبادلات تجاری بین چین و اتحادیه اروپا بوده‌است. این عملکرد رشد 40 درصدی را نسبت به مدت مشابه در سال 2020 نشان می‌دهد. پیش‌بینی شده که تا پایان سال جاری میلادی این تعداد به یک میلیون کانتینر برسد.
نکته قابل توجه این است که نرخ حمل ریلی کانتینر در ابتدای سال 2021 نصف نرخ حمل دریایی بوده و هم اکنون نیز پس از گذشت 9 ماه از ابتدای سال، این نرخ ارزان‌تر شده و حدودا به یک چهارم نرخ حمل دریایی رسیده‌است.
این افزایش تقاضا همانطور که گفته شد راه‌آهن روسیه را با مشکلاتی که ناشی از محدودیت ظرفیت زیرساخت ریلی، ناوگان و گلوگاه‌های ریلی نزدیک به بنادر است روبه‌رو کرده و از طرفی دیگر تفاوت عرض خط در چین و روسیه با وجود این حجم از تقاضا بیش از پیش مشکل‌ساز شده‌است.
البته دولت روسیه یک برنامه بلند مدت برای افزایش ظرفیت راه‌آهن تعیین کرده‌است. در سال 2018 رئیس جمهوری این کشور دستور داد که تا سال 2024 حمل ریلی کانتینری به 1.7 میلیون TEU برسد، که چهار برابر افزایش را نسبت به سال 2017 در پی خواهد داشت. همین طور قرار است تا سال 2035 این تعداد به 3.7 میلیون TEU برسد که به دنبال آن سهم روسیه در حملونقل بار بین اروپا و آسیا از 4 به 15 درصد خواهد رسید.
برای رسیدن به این اهداف راه‌آهن روسیه اقدام به سرمایه‌گذاری 200 میلیارد روبلی از سال 2019 تا 2024 تحت عنوان «ترانس سیبری در 7 روز» کرده است که زمان سیر مسیر غرب به شرق این کشور را از 14 به 7 روز کاهش می‌دهد. این سرمایه‌گذاری خود بخشی از یک پروژه بزرگتر 700 میلیارد روبلی است که روسیه از سال 2013 به هدف تقویت صادرات زغال سنگ، فلزات و سایر کالاها به کشورهای آسیایی از طریق دو مسیر ریلی BAM و ترانس‌سیبری آغاز کرده‌است.
مهدی عبدالملکی، کارشناس حملونقل
منبع: Reuters
